Chantal Janzen: 'Als ik iets niet heb, is het wel uitstelgedrag'
In &C’s septembernummer ‘Nu of nooit’ is de boodschap duidelijk: stel dingen niet langer uit, maar begin er gewoon aan. Makkelijker gezegd dan gedaan, geeft Chantal toe in haar editorial, maar toch is het het beste.
Gewoon doen. Dat klinkt makkelijk, hè? Maar voor sommigen is het moeilijk. Vooral als je totaal geen zin hebt in datgene wat je moet gaan doen. Of als het iets is wat je eigenlijk niet durft. Omdat je bang bent dat je het eigenlijk stiekem niet kunt. Dus begin je maar niet en schuif je het voor je uit. Ja, ik weet het. Maar beginnen is toch echt de enige oplossing.
Lees ook: Nu in &C: Chantal en Bram Krikke kappen met uitstellen
Als er iets is wat ik niet heb, is het wel uitstelgedrag. Nou ja, heel eerlijk komt het zo nu en dan voor met sporten (omdat op de bank liggen nu eenmaal fijn is) maar niet met mijn werk of privédingen. Die doe ik gewoon. Het probleem met uitstellen is dat het datgene wat je moet doen steeds moeilijker maakt. Als ik teksten moet leren voor een programma kan ik dat wel blijven uitstellen, maar ik weet dat ik geen veertig A4'tjes in één dag uit mijn hoofd kan leren. Daarbij zou ik er dan elke dag aan gaan denken en steeds nerveuzer worden, omdat ik steeds minder tijd heb om het te doen.
Ik weet uit ervaring: áls je iets uitstelt tot de laatste dag, ben je op die dag vast ziek, of je hebt lekkage en rent de hele dag met een emmer en droge doeken rond of je peuter perst een blokje lego zo ver in zijn neus dat je het er met geen mogelijkheid meer uit krijgt. En dan heb je écht een probleem. Daarom plan ik. Ik ben Miss Planning. Heel ver van tevoren, heel nauwkeurig, heel gedetailleerd en zelfs met ruimte voor onvoorziene dingen. Zoals legoblokjes. En weet je, zodra je die planning gemaakt hebt, heb je al meer rust. Dit is namelijk de enige manier om zelfs het grootste project op te delen in kleine stappen, waardoor het niet meer zo groot en onoverzichtelijk lijkt. En als je er dan ook nog voor kunt zorgen dat je de stappen die je het minst leuk vindt het eerste doet, wordt het ook nog eens steeds leuker.
Andersom heb ik weleens geprobeerd hoor, die vervelende stomme dingen uitstellen, maar dan blijf je ertegenop zien, en dat werkt niet. Althans, voor mij niet. Iets wat ik ook doe, is zoveel mogelijk relativeren en het project kleiner maken dan het is, vooral als het project te groot lijkt. Neem nou het Songfestival. Dat moest ik relativeren zodat ik geen kortsluiting kreeg bij het idee dat er 180 miljoen mensen naar me keken, hoe immens veel tijd het zou kosten om dit voor te bereiden en of ik wel in staat was al die teksten in het Engels te doen. Relativeren helpt dan. Het is een presentatieklus, ik hoef niet de klimaat-crisis op te lossen. Daarbij is het echt niet het einde van de wereld als je fouten maakt, namen door elkaar haalt of een keer struikelt. Iedereen faalt weleens.
Lees ook: Haal die dromen maar uit de ijskast: zo stop met je uitstellen
Wat je ook kunt doen, is jezelf belonen zodra je een taak hebt afgerond. Dat hoeft niet groots en meeslepend te zijn. Op zich vind ik het feit dat ik iets voor elkaar heb gekregen al belonend genoeg. Zoals bij het sporten. Ik heb daar nooit zin in, maar als ik klaar ben, vind ik dat best goed van mezelf. En kijk je liever een serie dan dat je aan die irritante taak begint? Je kunt het ook omdraaien en Netflix aanslingeren als beloning, als je klaar bent.
Maar het belangrijkste is: probeer te focussen op het eindresultaat. Niet op de weg daarnaartoe, vooral niet als die hobbelig is en onbegaanbaar lijkt. Dat kun je bij grote dingen in je leven toepassen, maar ook bij kleine, zoals het opruimen van je huis. Ik heb al jaren een mooi stuk tekst van Goethe in mijn telefoon staan. De regels geven me net dat laatste zetje, als ik iets nog niet helemaal durf: 'Tot men zich werkelijk inzet is er aarzeling, de kans om zich terug te trekken, en altijd ondoelmatigheid bij alles wat men onderneemt of creëert. Zodra men iets onherroepelijk op zich neemt, en zijn schouders eronder zet, komt ook de voorzienigheid in beweging. Het besluit brengt een heleboel gebeurtenissen voort. Wat je ook kunt doen, of denkt dat je kunt doen, begin eraan. In durf liggen genialiteit, kracht en magie besloten.' Doe het. Het is nu of nooit.
Het septembernummer 'Nu of nooit' ligt nu in de winkels. Wil je je aankoop geen seconde langer uitstellen, maar hem nú doen? Dan kun je 'm ook in &C Webshop bestellen.