Issues op de werkvloer: hoe Heleen Lameijer dealt met onzekerheid
Of je nu onderneemt of in loondienst bent: in het werkende leven loop je tegen verschillende dingen aan. In deze serie krijgen we vijf weken lang handige adviezen van ambitieuze vrouwen die weten waar ze het over hebben, of het nu over onzekerheid, balans of ongelijkheid gaat. Deze week geeft Heleen Lameijer advies over onzekerheid op de werkvloer. Hoe tackel je die?
We dealen allemaal met onbeantwoorde vragen over issues op de werkvloer. Hashtagworkmode organiseert daarom op donderdag 7 maart hét evenement voor ambitieuze vrouwen, The Self-Made Summit. Tijdens dit event ontmoet je female leaders in verschillende vakgebieden en laat je je inspireren door gelijkgestemden. Deze week voelen we Heleen Lameijer aan de tand over het tackelen van je onzekerheid.
1. Wie ben je en wat doe je?
Ik ben Heleen Lameijer, gespecialiseerd tot SEH-arts en daarnaast gepromoveerd wetenschapper. Ik werk op de spoedeisende hulp van een groot ziekenhuis.
Lees ook: Issues op de werkvloer: Selina Martin over outfit do's en don'ts
2. Waarom zijn we soms zo onzeker op de werkvloer?
Ik denk dat je het onderscheid moet maken tussen terechte onzekerheid en onterechte onzekerheid. Terechte onzekerheid ontstaat, zoals het al zegt: terecht. In mijn vakgebied bedoel ik daar met name de onzekerheid mee die er bestaat binnen de medische wereld. Zo is het bijvoorbeeld zo dat de symptomen van een patiënt met een bepaalde ziekte niet altijd gaan zoals in de leerboeken vermeld staat. Wanneer er een patiënt met een bepaalde klacht komt weet je dus nooit 100% zeker wat het is. Je moet leren met deze onzekerheid te werken en weten hoe je de onzekerheid kunt verminderen. Ook is niets binnen de geneeskunde zwart-wit, niet alle testen die we kunnen doen geven 100% zekerheid, niet alle behandelingen slaan aan. Ook in het onderzoek staat wetenschappelijk bewezen niet gelijk aan de waarheid. Oftewel: onzekerheid hierin is terecht, onzekerheid bestaat, en je bewust hier van zijn leert je om met deze onzekerheid te spelen. Zo kan je er het beste uit halen.
Onterechte onzekerheid is een heel ander punt. Je minderwaardig voelen, niet slim genoeg, niet mooi genoeg, niet gewaardeerd genoeg, noem maar op. Terwijl je dat wel bent. Er zijn - denk ik- verschillende redenen voor die niet allemaal in een paar zinnen te vatten zijn. Als je kijkt naar vrouwen in het bijzonder (maar ook mannen) is hier binnen de psychologie een belangrijke term voor: het imposter syndrome. Vrouwen die niets hebben om onzeker over te zijn, eigenlijk alles uitmuntend doen, maar toch zich niet zeker voelen. Bang zijn om door de mand te vallen. Terwijl dat eigenlijk niet mogelijk is. Drs. Vreneli Stadelmaier heeft hier een goed leesbaar boek over geschreven: een echte aanrader!
3. Wat voel je als je onzeker bent?
Als ik onzeker ben voel ik meestal een combinatie van emoties: ik ben zowel angstig als boos. Onzekerheid is natuurlijk een variant van angst, je moet lef hebben om je onzekerheden te overstijgen. Boosheid ontstaat bij mij omdat ik niet onzeker wíl zijn. Ik ben dan teleurgesteld in mijzelf. Erg jammer, want zo straf ik mezelf voor mijn onzekerheid, wat vaak een averechts effect heeft. Hier probeer ik dus aan te werken.
4. Waar ben je zelf weleens onzeker over (geweest) in je carrière?
Onzekerheid hoort, zoals ik al zei, binnen mijn vakgebied. Binnen de geneeskunde is niets zwart-wit, en bewust zijn van deze onzekerheid binnen het vak maakt je een betere dokter. Op persoonlijk vlak ben ik wel eens onzeker of mijn kennis groot genoeg is: de spoedeisende geneeskunde is een breed vakgebied waarbij je veel parate kennis moet beschikken om op het moment dat het er toe doet direct te kunnen handelen. Dat maakt dat het beschikken van de juiste kennis soms van levensbelang is. Niet gek dus, dat ik me daar soms onzeker over voel.
5. Waarom is het belangrijk om je onzekerheid te tackelen?
Waar een mate van onzekerheid ervoor kan zorgen dat je harder gaat werken, en beter presteert, kan te veel onzekerheid stress opleveren. Stress is slecht voor je gezondheid. Naast je psychische gezondheid slaat stress ook op je fysieke gezondheid. Zo is het bekend dat mensen die veel stress ervaren een hoger risico hebben op hart- en vaatziekten, om maar eens wat te noemen.
6. Hoe deal je nu met je onzekerheid?
Wanneer ik onzeker ben probeer ik me eerst af te vragen of het gaat om terechte of onterechte onzekerheid. In beide gevallen ga ik daarna kijken of ik er iets aan moet doen. Meestal komt het neer op nog eens weer de boeken open slaan over een bepaald onderwerp: het vergroten van mijn kennis geeft mij vertrouwen. Wanneer ik op het werk in een acute situatie onzeker ben, bel ik een collega. Ik heb geleerd dat het beter is om eerlijk te zijn: te vertellen wat er aan de hand is en dat jij je onzeker voelt. Dat je even hulp nodig hebt. Of omdat je onzekerheid een uiting van je intuitie is dat er iets niet helemaal klopt, maar je niet goed zelf kan zien wat. Of omdat je onzekerheid je anders kan belemmeren in je zorg voor de patiënt. Of beiden. Wanneer je eerlijk bent over je onzekerheden zullen mensen meestal geneigd zijn om je te komen helpen. Hiernaast werken mijn collega's en ik met een faillure-buddy systeem. Wanneer er iets gebeurd is waar we achteraf onzeker over zijn, of wanneer we van tevoren onzeker zijn over iets wat staat te gebeuren, bellen we elkaar op. Oordeelloos luistert dan de ander, deelt zijn ervaringen. En wat blijkt: meestal sta je niet alleen in je onzekerheid. Delen en praten over je onzekerheden helpt.
7. Wat voor boodschap heb je voor iedereen die onzeker is?
Onzekerheid hoeft niet erg te zijn, en bewustwording van de reden voor je onzekerheid is belangrijk. Wanneer je onzekerheid je belemmert om dat te doen wat je wilt doen, moet je onderzoeken hoe je dit kunt tackelen. Soms is het eerste begin hiervan om het uit te spreken: zoek een buddy en zoek iemand die jou verder kan helpen. Wees niet bang om je onzekerheden te uiten en durf kwetsbaar te zijn. Dit zorgt voor het meeste begrip en de beste hulp. Wees daarnaast niet te hard voor jezelf, onzekerheid is menselijk en hoort bij het leven. Wanneer je het erkent, kun je het gebruiken als handvat naar de volgende stap.
Wil jij Selina Martin horen spreken? Haal dan hier jouw tickets voor The Self-Made Summit op 7 maart. Kijk voor meer info op www.theselfmadesummit.com.