Ben jij een synestheet?
Zie jij bij bepaalde getallen een kleur? Of krijg je een smaak in je mond bij sommige woorden? Dan kan het zijn dat je een vorm van synesthesie hebt. Synesthe-wat?
Volgens de laatste schattingen heeft ongeveer 5% van de wereldbevolking een vorm van synesthesie. Synesthesie staat voor de vermenging van zintuigen. Een synestheet kan kleuren proeven of in muziek kleuren zien, of welke andere combinatie van zintuigelijke waarnemingen dan ook.
De zintuigen
Voor elk van de zintuigen (horen, zien, proeven, voelen) zijn er verschillende delen in de hersenen actief. Bij geboorte zijn de hersengebieden voor de verschillende zintuigen allemaal met elkaar verbonden. Naar mate we ouder worden, breken deze tussenverbindingen van de zintuigen langzaam af en specialiseren de hersengebieden zich. Wanneer deze verbindingen toch blijven bestaan, kun je synesthesie ervaren en mag jij jezelf een synestheet noemen.
Derek proeft als oorsmeer.
In de documentaire Derek Tastes of Earwax wordt onder meer het verhaal verteld van James Wannerton. Iedere keer als zijn stamgast Derek de pub binnenkwam, kreeg hij bij het horen van diens naam de smaak van oorsmeer in zijn mond. Een ander voorbeeld is de top-sommelier Jamie Smith, die dankzij zijn synesthesie heel mooi over wijn kan vertellen. Wanneer hij ruikt aan een wijn, ziet hij kleuren en vormen en herkent hij de wijn razendsnel.
Synesthesie als geheugensteun
Het oproepen van beelden en kleuren bij bepaalde woorden kan ook de niet-synestheet helpen. In het boek Het Geheugenpaleis gebruikt journalist Joshua Foer een combinatie van kleuren, beelden en ruimtes in een huis om ellenlange cijferreeksen en woordenlijsten uit het hoofd te leren.
Synesthetische kunst
Synesthesie kan zorgen voor mooie creatieve uitingen. Zo ziet synestheet Melissa McCracken kleuren in muziek. Veel van haar schilderijen bevatten levendige kleuren, om de beweging van muziek uit te beelden.
Ben je ook benieuwd of je een vorm van synesthesie hebt? De app SynQuiz van de Radboud Universiteit Nijmegen of deze online test kunnen het antwoord geven!