De verkoop van informatieve boeken – waaronder zelfhulpboeken – steeg vorig jaar met drie procent, en de omzet met vier procent. Kijk in de gemiddelde Bruna of Ako en je struikelt over de Ikigai-, F*ck It- en Nooit Meer Te Druk-boeken. Maar hélpen die ons ook daadwerkelijk? Is het mogelijk om het grote geluk te vinden door deze boeken en apps?

Lees ook: Vera was kneiterdepressief: 'Ik werd beter, én fan van antidepressiva' 

No way, zegt de Deense psycholoog Svend Brinkmann. Hij heeft een actieve schurft aan zelfhulpboeken en cursussen, en schreef er het boek Standvastig: onder alle omstandigheden jezelf blijven over. Hij vindt dat de neiging om alles terug te brengen tot onszelf een extreme vorm van individualisme is – we moeten immers het geluk in onszelf vinden – en dat het een heel beperkte manier is om problemen te benaderen. Brinkmann is van mening dat de constante druk om ons als persoon te ontwikkelen en te groeien ons uitput, en zelfs kan leiden tot angst en depressie, omdat we ons gaan afvragen of we wel goed genoeg zijn.

God, wat verfrissend. Weet je hoeveel tijd het scheelt als je niet meer op zoek hoeft naar jezelf? En waarschijnlijk word je er ook een stuk vrolijker van. Zo heb ik bijvoorbeeld lange tijd proberen te leven volgens The Secret – weet je nog, dat boek dat stelt dat je alles kunt hebben wat je wilt, als je maar heel erg zeker weet dat het ook echt op je pad komt. Nou, na maanden, wat zeg ik, járen, heel hard een dikke bankrekening, een XL-villa met dependance op Bora Bora én een hyperintelligente man met de looks van Zac Efron te hebben bedacht voor mezelf (en ik was er écht van overtuigd dat ze kwamen), durf ik te beweren dat The Secret geen volledig waterdicht systeem is.

Brinkmann zegt dat we juist het negatieve moeten visualiseren. Hij is dan ook fervent aanhanger van de spreuk memento mori (‘denk eraan te moeten sterven’). Wait, what? Moest ik niet elke keer dat ik mijn ogen sluit denken aan mijn perfecte leven, en aan al het positieve dat ik wil manifesteren? Nee dus. Als je elke dag denkt aan je sterfelijkheid, word je vanzelf blij en gelukkig dat je er nog bent. Hetzelfde geldt voor de sterfelijkheid van je dierbaren. Als je dagelijks bedenkt dat je zus mogelijk onder een bus komt, ga je haar steeds meer waarderen. Tja, zo kun je het natuurlijk ook zien.  

Lees het hele verhaal in de nieuwe editie van &C 'het grote help jezelf nummer' (#11, 2018) dat nu in de winkels ligt.