Dat haar! opent met een scène waarin Kaylee’s haar wordt gekamd door haar moeder, die niet zo goed weet hoe ze met het kroeshaar moet omgaan. Het harde geknars van de kam en het gezicht van Kaylee verraden dat Kaylee het niet fijn vindt. Wanneer Kaylee even later in de film wordt gevraagd wat ze van haar haar vindt, antwoordt ze: ‘Vervelend.’ Kaylee is haar kroeshaar gaan zien als ’dat haar’, als een last op haar schouders in plaats van iets moois.

Het verhaal dat de film vertelt is kort, maar de boodschap is zeker niet klein. Bibi geeft een enorm inzicht in onze huidige maatschappij. Dit maakt Bibi pijnlijk duidelijk door de scène waarin Kaylee en haar klasgenootjes hun musical oefenen. Kaylee is deze Friese klas het enige kind met een donkere huidskleur. De witte meisjes met blond haar spelen de diva’s en staan vooraan, terwijl Kaylee in haar rol van zwerver achterin staat weggemoffeld. De scène schetst duidelijk het beeld dat in onze huidige maatschappij bestaat: stijl haar is mooi en vrouwelijk en kroeshaar is anders. Donkere meisjes leren onbewust dat hun haar minder mooi is dan het haar van blanke meisjes.

Het negatieve beeld dat Kaylee van zichzelf en haar haar heeft, verandert wanneer ze op bezoek gaat bij de juiste kapper. Bibi legt vast hoe de kapster met veel skills het kroeshaar kamt, twist en vlecht. Bibi zit met de camera dicht op Kaylee's huid en wijkt geen moment van haar zijde. Zo leven we met haar mee en kunnen we goed zien wat de verandering met haar doet. Haar nieuwe kapsel laat haar stralen. Met haar herwonnen zelfvertrouwen gaat Kaylee samen met haar kapster naar het Kwakoe Festival in Amsterdam, waar ze voor het eerst niet ‘anders’ is. Als ze wordt omgeven door de meest bijzondere kroeshaarkapsels, ziet ze haar haar en zichzelf voor het eerst niet als een last, maar als mooi. Een krachtig portret! 

Ik stelde Bibi nog wat vragen over haar film. 

Hoi Bibi! Hoe ben je bij Kaylee en haar verhaal terechtgekomen? ‘Ik liep al langere tijd rond met het idee om een film over kroeshaar te maken. In de researchfase heb ik met verschillende kappers en experts gesproken en eentje daarvan vertelde mij dat ze heel vaak adoptieouders met zwarte kinderen in de zaak krijgt. Ik ben daar wat dieper ingedoken en het bleek echt een ding te zijn; adoptieouders die totaal niet weten hoe ze het haar van hun kinderen moeten verzorgen. En jammer genoeg krijgen deze kinderen mede daardoor ook het gevoel dat hun haar moeilijk en lelijk is. De boodschap die ze onbewust meekrijgen is: stijl haar is makkelijk en mooi en kroeshaar is lastig. In zekere zin is dat natuurlijk een uitvergroting van de boodschap die iedere zwarte vrouw of meisje in een overwegend witte maatschappij meekrijgt. Dus toen wist ik dat dit het verhaal ging worden dat ik moest maken. Daar heb ik toen een geschikte moeder en dochter bij gezocht.’    

In de film volg je Kaylee en de ontwikkelingen die ze doormaakt op de voet. Wat vond je het mooiste moment? Waren er momenten dat je jezelf in haar herkende? ‘Het mooiste moment vond ik toch wel toen ze haar paarse vlechten kreeg. Haar blik in de spiegel sprak boekdelen. Ze was er zo blij mee. Dat was mooi om te zien. Ook om haar op Kwakoe te zien was bijzonder. Ze viel daar eindelijk eens niet op, maar ging op in de zwarte menigte. Zoals ze zelf ook in de film zegt, was dat voor haar een fijne ervaring. Op zich heb ik zelf een heel andere ervaring dan Kaylee. Ik ben niet geadopteerd en heb gewoon een zwarte moeder, die altijd heel liefdevol met mijn haar is omgegaan. Maar het moment dat je als puber een kapsel krijgt dat je zelf kiest en dat echt bij je past - in mijn geval ook vlechten - is heel herkenbaar.’   

Wat is de mooiste of meest waardevolle reactie die je hebt gekregen? ‘Er zijn veel mooie reacties geweest. Bij de première in Amsterdam was er een jonge vrouw die helemaal alleen was gekomen en zichzelf volledig in Kaylee's verhaal herkende. Wat ik wel mooi vond, was dat ze zei dat ze had gewild dat er zo'n film was geweest toen zij opgroeide.’    

Dat Haar! wordt aankomende week nog twee keer vertoond op het Nederlands Film Festival:   
Kinepolis Jaarbeurs 3, dinsdag 26 september om 16.00 uur met Q&A (als voorfilm bij Sing Song) 
Kinepolis Jaarbeurs 2, woensdag 27 september om 16.15 uur (als onderdeel van het programma Pubers in de Hoofdrol)   

Kaartjes koop je hier. Kun je er niet bij zijn en wil je de film toch zien? Dan kun je Dat Haar! ook online nog bekijken!