When They See Us
In 1989 werden vijf tienerjongens, Antron McCray (15), Kevin Richardson (14), Yusef Salaam (15), Raymond Santana (14) en Korey Wise (16), in New York gearresteerd op verdenking van de brute verkrachting en mishandeling van een jonge, vrouwelijke hardloopster in Central Park. De jongens waren die avond inderdaad in Central Park, maar wat al snel bleek uit de verhoren is dat de jongens niet in de buurt van het misdrijf waren geweest. Wél hadden ze een donkere huidskleur. En dat was genoeg reden om ze te arresteren en ze net zo lang en hardhandig te verhoren tot ze bekenden. Het maakte niet uit dat er geen duidelijk verhaal in de bekentenissen van de jongens zat en er belangrijke details misten. De plek waar het misdrijf plaatsvond was niet zo belangrijk volgens de New Yorkse zedenpolitie (wat?!). Ook waren deze bekentenissen onder dwang van de agenten afgegeven, zodanig dat ze werd verteld wat ze moesten zeggen. Ook werd er bewijs achtergehouden (zie punt 1). Desondanks werd de groep veroordeeld door de jury en zaten 6 tot 7 jaar in jeugddetentie. Korey Wise was toen al zestien jaar en moest 13 jaar in een volwassengevangenis zitten. Dit verhaal is zo bizar dat regisseur Ava DuVernay een miniserie over deze vijf jongens maakte. En die is intens. 

Lees ook: Deze prijswinnende film met Harry Styles en Tom Hardy komt op Netflix 

Waarom je When They See Us moet kijken:

1. Je krijgt een kijkje in het falende rechtssysteem van Amerika
Naast dat je kijkt om te begrijpen wat er gebeurd is en wat voor effect dit had op vijf jongens en hun families. Maar ook om in te zien dat het Amerikaanse rechtssysteem gefaald heeft. De 'Central Park Five', zoals ze genoemd werden, werden vervolgd puur om hun huidskleur. Er waren namelijk geen getuigen, er was geen DNA en het slachtoffer kon zich niets herinneren van het incident. De jongens zelf ontkenden tot ze gedwongen werden om te bekennen én, als klap op de vuurpijl: er werd bewijs achtergehouden. Er werd een sok met spema gevonden, dat níet gematcht werd met ook maar één van de jongens. Dus: er was bewijs dat er een andere dader was. En toch besloot de politie, met Linda Fairstein (hoofd van de zedenafdeling) dat de groep de schuld op zich moest nemen. Mind blowing. 

2. Reminder over Donald Trump 
Mocht je nog een reminder nodig hebben waarom Donald Trump niet geschikt is als leider van de VS? Alstublieft. De zaak kwam destijds natuurlijk volop in het nieuws. Waar toen nog alleen zakenman Donald Trump wat over te zeggen had. Net zoals hij in 2019 soms beter zijn mond kan houden, was dat 30 jaar geleden ook het geval. Hij liet een paginagrote advertentie plaatsen waar hij pleitte voor een terugkeer van de doodstraf. Dat verdienden de jongens volgens hem. Dit zei hij allemaal al voordat er überhaupt een veroordeling had plaatsgevonden. 

3. Om je te realiseren dat er nog veel werk aan de winkel is
Het is 2019 maar het gebeurt nog steeds dat donkere mensen die bijvoorbeeld in een dure auto rijden, vaker aan de kant worden gezet, dat ze niet aangenomen worden bij bedrijven en het moeten incasseren van racistische uitspraken. Dit is vanzelfsprekend niet oké. Daarom is het maar wat goed dat er nu meer aandacht voor komt, met als voorbeeld dit drama van When They See Us. 'Geen gezellige serie om te bingen, maar wel héél belangrijk als les maatschappijleer', zegt recensent en Gumstarr.com eigenaar Jochgem van der Mel.

4. Omdat de wereld moet weten dat ze onschuldig zijn 
Pas in 2002 kwam er een einde aan deze nachtmerrie toen de echte dader (een serieverkrachter) bekende. De inmiddels volwassen mannen werden toen alsnog onschuldig verklaard. In 2014 probeerde de stad New York het nog 'goed te maken' door een schadevergoeding van 41 miljoen dollar uit te keren. Fijn, maar deze twee momenten kregen niet zoveel media-aandacht als de zaak en de veroordeling van toen. Oneerlijk, vindt hij. 

'When we were found innocent, there was no tsunami of media that followed in the way that tsunami came out within the first few weeks when they thought we were guilty. The criminal justice system says that you’re innocent until proven guilty. But if you’re black or brown, you are guilty and have to prove yourself innocent. And I think that is the difference, that two Americas that is often talked about.'

Daarom is het goed dat er met deze mini-serie wél aandacht aan wordt besteed. De Central Park Five zijn onschuldig, en hopelijk gaan ze nog een mooi leven tegemoet.

When They See Us staat sinds 31 mei op Netflix. Kijk hier de trailer: