Dit is waarom je soms een geur niet kan benoemen
Feit: we ruiken wat af in ons leven. Feit 2: we hebben de helft van de pogingen moeite met het benoemen van wát we daadwerkelijk ruiken. Wellicht heb je het na een hersenbreker opgegeven. Well, it's not you! Geuren herkennen gaat namelijk gepaard met onze levenstijl, die ons leert om onder woorden te brengen hoe een geur heet. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek.
Abracadabra
Iets heeft een bepaalde kleur, iets ruikt naar eten, naar een dier of naar een ding en verder dan dat komen we vaak niet. Nou, dat is eigenlijk niet helemaal waar. Want met wat handen-en voetenwerk weten we wonder boven wonder vaak een geur redelijk goed te beschrijven. Maar neem nou parfum. Het etiket van een parfumflesje laat niet meer los dan een mix van exotische kruiden en geurnoten. Dus hoe kun je nou duidelijk beschrijven hoe het heet? Aint gonna happen!
Onze levensttijl
Ons oerinstinct heeft ons geurvermogen gedoseerd; we ruiken praktisch alles. Maar het onder woorden brengen is een andere zaak. Volgens onderzoeker, hoogleraar taal, culturele cognitie en communicatie Asifa Majid van de Radboud Universiteit, is niet de evolutie, ook niet de biologie en de taal maar juist onze levensstijl bepalend voor in hoeverre we geuren kunnen benoemen. Om erachter te komen hoe dit in zijn werk gaat heeft Asifa nomaden (die qua geur heel primair te werk gaan) verschillende kleuren laten zien, en geuren laten ruiken. Wat bleek? De nomaden wisten moeiteloos de kleuren en geuren te benoemen. Asifa heeft vervolgens hetzelfde bij een boerengemeenschap gedaan. De boeren konden moeiteloos overweg met de kleuren, maar de geuren konden ze amper benoemen.
Oerinstinct versus levensstijl
De studie van Asaf is gepubliceerd in het blad Current Biology, en laat zien dat leefomstandigheden (waar ook ter wereld) bepalend zijn voor het vermogen om bepaalde geuren te herkennen en te benoemen. Deze studie bevestigt dan ook wat veel onderzoekers al vermoedden: het benoemen van geurwoorden is afhankelijk van de leefomstandigheden - niet ons oerinstinct. Dus mocht je de eerstvolgende keer de geur van je dekbed, tas of luchtje niet kunnen omschrijven, blame it on je levensstijl.