In Nederland ontwikkelen jaarlijks ruim 23.400 vrouwen een depressie na de bevalling. Zij zijn bang om gezien te worden als een slechte moeder (47,4%) en willen anderen niet belasten (52,2%), zo blijkt uit een peiling in opdracht van het ministerie van VWS (Volksgezondheid) onder vrouwen die (signalen van) een postnatale depressie hebben gehad. Hierdoor blijft postnatale depressie, ook wel postpartum depressie (PPD) genoemd, te vaak onbesproken. En daar moet verandering in komen.

Kraamzorg
Hoewel je tot 12 maanden na de bevalling een postnatale depressie kunt ontwikkelen, staan medewerkers in de kraamzorg vaak aan de wieg van zo’n depressie, omdat zij meteen na de geboorte intensief betrokken zijn bij moeder en kind. Zo ook Sharmila, zij begon 14 jaar geleden als kraamverzorgster. Een vak dat volgens haar heel intiem en bijzonder is. ‘Van dichtbij mag je het jonge gezin begeleiden en je kennis delen. Dat is super waardevol om te doen.’ Sinds vier jaar mag Sharmila zich kraamspecialist noemen. Ze biedt hulp aan specifieke doelgroepen, die extra zorg nodig hebben. Bijvoorbeeld om een psychische reden.

Allereerste keer
Sharmila kan zich de allereerste keer dat zij kraamde bij een vrouw met postnatale depressie nog goed herinneren: ‘Dit is niet goed’, dacht ze. Ze was pas net afgestudeerd en kende alleen de roze wolk. Daarbij kwam dat postnatale depressie toen nog relatief onbekend was. Er werd nauwelijks over gesproken. Inmiddels weet ze wel beter. Het belangrijkste dat ze heeft geleerd: ‘Maak je gevoelens bespreekbaar en praat erover.’ Want praten is de eerste stap naar erkenning van de situatie door de moeder en van herstel.  

Help!
Vaak ontstaat de postnatale depressie pas later na de bevalling. Toch zijn de eerste signalen al vrij snel te herkennen. Slecht slapen, prikkelbaar en emotioneel zijn: het hoort erbij, maar niet als het weken aanhoudt. Sharmila: ‘We werken met risicogroepen waarbij we al weten dat we extra alert moeten zijn. Zien we signalen, dan maken we die bespreekbaar en komen we na de kraamperiode terug om te kijken. Ook de reguliere kraamzorg zou hier een grotere rol in kunnen spelen door signalen en zorgen op te vangen en deze bespreekbaar te maken.’

Taboe
Er heerst nog steeds een taboe op postnatale depressie. Moeders schamen zich en zijn teleurgesteld. ‘Waarom overkomt mij dit?’ Daarnaast bestaan er vooroordelen over postnatale depressie. Sharmila: ‘Iedereen kan een depressie ontwikkelen. Je kunt het niet altijd voorkomen, maar je er wel bewust van zijn dat het jou ook kan gebeuren. Weet dat je je niet hoeft te schamen en dat praten een belangrijke eerste stap is.’ Sharmila is kraamspecialist bij Geboortezorg EigenWijs.  

Heb jij of iemand in je omgeving last van een postnatale depressie? Praten helpt. Kijk voor meer informatie, tips, advies en de symptomen van een depressie op Heyhelpt.nl.

Dit artikel is geschreven in opdracht van de Rijksoverheid.