Het is echt niet zo dat je bij elk familiediner de persoon moet zijn die je rechtse oom een veeg uit de pan geeft als hij over z’n ongezonde obsessie met criminele Poolse seizoensarbeiders begint. Liever niet zelfs. Maar je vraagt je wel af waarom je elke keer weer in discussie gaat met iemand die je toch niet van gedachten kunt veranderen. En het zit je ook niet lekker dat je de enige bent die je oom iets van empathie wil bijbrengen. Hoe doen anderen dat toch, omgaan met mensen van wie ze houden, maar met wie ze het absoluut niet eens zijn? 

Lees ook: Carmen: 'Ik wens eenzame mensen een paar van mijn vrienden'

Ik vraag me, als het heethoofd dat ik soms kan zijn, al jaren af hoe ik in vredesnaam vriendelijk kan converseren met iemand wiens mening ik veracht. Die rechtse oom is tenslotte maar één van de vele mensen met wie je kunt botsen tijdens een gesprek dat prima luchtig had kunnen blijven. En laten we wel wezen, soms is het voor alle partijen beter om een beetje in te dammen in plaats van full-on Lagerhuis te gaan op bijvoorbeeld je baas met zijn ouderwetse ideeën over de 40-urige werkweek of je überlinkse moeder die het in elk gesprek weet klaar te spelen om je een slechte feminist te noemen. Gelukkig weet ik nu hoe je jezelf stressbulten, familieruzies en dichtslaande deuren bespaart en toch kunt kletsen met mensen wiens mening je verschrikkelijk vindt. 

Wees een extreem kalme gespreksleider, zoals Jeroen Pauw na een joint
In discussie gaan met iemand met wie je het totaal niet eens bent is niet alleen vermoeiend, maar soms ook heel pijnlijk, omdat je zielsveel van diegene houdt en oprecht baalt van jullie verschillen, bijvoorbeeld. Wie had ooit gedacht dat je moeder en jij zo anders over het moederschap zouden denken? Dit is de vrouw die jou heeft opgevoed, de vrouw tegen wier warme borst je altijd mocht uithuilen, de vrouw die je nu hoort zeggen dat ze vindt dat jij je kinderen opvoedt tot een stel softe ­washandjes. Pardon, mam?

Lees ook: Carmen: 'We moeten allemaal vaker om loonsverhoging vragen'

Blijf kalm en leid het gesprek om naar iets algemeners, bijvoorbeeld hoe we met mensen omgaan. Blijf weg van vingertjes wijzen, elkaar dom of belachelijk noemen en probeer je moeder duidelijk te maken dat haar mening er mag zijn, maar dat-ie je ook kwetst. Vertel haar dat tijden veranderen en de rollen binnen het gezin ook. Jij bent nu moeder, zij is oma. Houd het ­algemeen, zonder haar aan te moedigen nog meer kwetsende dingen te zeggen. Laat het daarbij. Je instinct zegt ­misschien dat je je gesprekspartner moet bedelven met feiten, want hallo, jij weet wél hoe het zit. Maar feiten die niet overeenkomen met het verhaal dat we al in ons hoofd hebben, doen we vaak direct af als onzin. En dan is er dus geen gesprek meer mogelijk. Dus laat de pedagogische onderzoeksresultaten waaruit blijkt dat je het prima doet als opvoeder vooral achterwege en probeer ­rustig in gesprek te blijven over jullie verschillen. Eis dit ook van haar. Verschillen zijn niet erg, mits je elkaar respecteert.

Benieuwd naar de overige lessen van Carmen? Lees het in de nieuwste editie van &C die nu in de winkel ligt. Je kunt het nummer ook hier bestellen of lees het artikel op Blendle. Wil je geen &C meer missen en profiteren van leuke extra’s, word dan abonnee.