Lieke Anna (33): 'De band met mijn moeder was heel bijzonder. We gingen vaak samen de natuur in, fietsen of shoppen, en ze gaf me altijd het gevoel dat ik een steuntje in de rug had. Ik was één telefoontje verwijderd van de hulplijn. Mijn ouders scheidden toen ik zeven was, mijn moeder was daarna de stabiele factor, degene op wie ik kon terugvallen. Tot ze vorig jaar een hersenbloeding kreeg. 

Lees ook: Weg met het ongemak: een pleidooi om gewoon te huilen als je moet

Dat begon met hoofdpijn bij het sporten, maar werd al snel slechter. Toen ze de dokter belde, viel plotseling haar spraak weg en begon haar mondhoek te hangen. Ik zat ernaast toen het gebeurde en drong erop aan dat ze naar het ziekenhuis werd gebracht. Maar goed ook, want een uur later kreeg ze een heftige epileptische aanval. Achteraf bleek haar hoofd al drie dagen te bloeden. Ze werd in een kunstmatige coma gebracht. Drie weken wisten mijn broer en ik niet of ze het überhaupt zou overleven en zo ja: hoe ze eruit zou komen. Ik weet ook wel dat het naïef was om te denken dat je ouders niets overkomt, maar ik stond er nooit zo bij stil. Tot dat moment. Ik wilde mijn moeder bellen dat mama in het ziekenhuis lag, maar dat ging natuurlijk niet. Toen ze uit haar coma werd gehaald, bleek ze halfzijdig verlamd te zijn. 

Sindsdien zit ze in een rolstoel en kan ze weinig dingen meer zelf. Dat is heftig, maar de meeste pijn zit 'm in haar veranderde persoonlijkheid. Ze is emotioneler, haar lontje korter en ze raakt enorm snel gefrustreerd. Logisch ook, na alles wat ze heeft meegemaakt. Maar deze persoon staat haaks op de vrouw die ik 32 jaar lang als mijn moeder heb gekend. Ze was het type slikken en weer doorgaan, nooit haar eigen verdriet tonen, maar er altijd voor anderen zijn. Ze ging van een gezonde, zelfstandige vrouw van zestig, die als single moeder toch maar mooi een riant huis wist te kopen en twee kinderen opvoedde, naar iemand die deels verlamd in een rolstoel zit en in een verzorgingstehuis tussen de tachtigplussers woont.

Lees ook: Na de acceptatiefase is het rouwen voorbij? Nee, dat is een misvatting

Tegelijkertijd ging ik van dochter naar parttime mantelzorger. Dat vinden we allebei nog moeilijk te accepteren. Elke keer als ik mijn moeder zie, rouw ik om haar. Ze ziet eruit als mijn moeder, maar ze is het niet. Toen mijn stiefvader twee jaar terug overleed, was dat een veel logischere vorm van rouw. Dit stopt niet. Er is geen eindstreep. Je blijft in gesprek met het verlies. 'Ik kan niet leven in een wereld waarin mijn moeder niet is wie ze was,' zei ik laatst tegen mijn therapeut. 'Jawel,' zei ze, 'dat doe je al.' Dat besef heb ik nog niet. Of eigenlijk: ik wil het nog niet beseffen. Wat dat betreft ben ik nog in de eerste fase van rouw: ontkenning. Ik weet dat er niets anders opzit dan deze 'nieuwe' versie van mijn moeder te leren kennen, maar ik wil het nog niet. Ik heb voor het eerst sinds acht jaar een relatie. Het idee dat hij mijn 'oude' moeder nooit zal ontmoeten, vind ik heel naar. Net als het idee dat ze nooit bij mij kan langskomen, omdat ik op vierhoog woon. Dat zijn oprecht momenten van rouw. Ik ben mijn lieve mama, mijn beste vriendin kwijt, terwijl ze er nog wel is.'

Dit verhaal en nog vier bijzondere portretten over rouw vind je in &C's novembernummer 'Rouw op je dak'. Nu in de winkels of in &C Webshop.