Eigenlijk onstond het idee om een boek te schrijven toen ik een keer, voor de verandering, helemaal niet te laat was. Het was oktober 2018, de krant waar ik werkte hield een brainstorm voor een nieuwe bijlage. Een stuk of acht mensen waren uitgenodigd. Twee verslaggevers, een paar beeldredacteuren, twee eindredacteuren en de hoofdredacteur. De chef van de bijlages had de vergadering belegd, heel chic, in een klein theater. Dus niet op de redactie, eind van de middag, even helemaal los van de hectiek, dat werk.

Lees ook: 150 euro voor drie highlights: we leven massaal boven onze stand

De brainstorm zou om vier uur beginnen. Ik arriveerde om twee minuten voor vier. Iemand van het personeel verwees me naar de eerste verdieping. Midden in de zaal stond een gigantische ovale tafel, met allerlei schalen fancy zakjes chips en verantwoorde chocola. Er lagen stapels maagdelijke post-itblokjes, en in de hoek stond een whiteboard te wachten op ideeën. Er was niemand. Voor de vorm ging ik naar de wc, maar toen ik terugkwam, was de zaal nog steeds leeg. Ik maakte een fotootje van de uitgestrekte tafel. 'Wordt een prachtige bijlage,' appte ik naar mijn man. Na tien minuten kwamen de eerste anderen. Twee beeldredacteuren. Een paar minuten later volgden de eindredacteuren. Even voor half vijf arriveerde de chef. 'Heb je al wel wat besteld?' vroeg ze. 'Je moet lekker wat nemen, hè? Alles kan!' Geen woord verder.

De hoofdredacteur, wellicht ten overvloede, was er om kwart voor vijf. Intussen voelde ik me kleiner dan ooit. Dit is wat ik me kan herinneren dat ik dacht. Ik heb geen leven. Ik heb kennelijk niets beters te doen dan op andermans vergadering verschijnen. Mijn tijd doet er niet toe. Ik ben echt de allerlaagste onderknuppel in deze organisatie. Mijn wraak kwam aan het einde. Toen alle ideeën wel zo'n beetje waren uitgewisseld, keek de groep vragend naar mij. 'Tja,' zei ik. 'Ik zou weleens een verhaal willen maken over hoe het toch kan dat sommige mensen altijd te vroeg, en andere mensen altijd te laat zijn.' Vonden ze een goed idee.

Lees ook: De lat mag ook wat lager: waarom koppelen we ambitie altijd aan werk?

Twee kampen
Mijn voorstel kwam niet uit het niets. Ik ben zelf mijn halve leven de laatkomer geweest. Eigenlijk voor alles: voor cursussen op werk, voor begrafenissen, zelfs voor de ceremonie waar mijn stiefvader een lintje kreeg uitgereikt. Slordigheid, dacht ik zelf – áls ik er al dieper over nadacht. Pas vrij kort geleden had ik besloten mijn leven te beteren, en die brainstorm van de redactie was een van de eerste keren dat ik erin geslaagd was goed op tijd te komen. En precies toen liet de rest het dus afweten.

Laatkomen, ontdekte ik toen ik me er verder in ging verdiepen, hoorde niet alleen bij mij, maar bij ongelooflijk veel mensen. Als je op een etentje komt, weet je feilloos wie er al zal zijn en wie nog op zich laat wachten. En breng de kwestie ter sprake en de stellingen worden razendsnel betrokken. De vroegkomers in het ene kamp, de laatkomers in het andere. Te laat komen, vindt het ene kamp, is respectloos, onprofessioneel en arrogant – een signaal dat je je eigen tijd belangrijker vindt dan die van iemand anders. Maar ook de laatkomers hebben hun argumenten klaar. Een hang naar stiptheid, vinden zij, is krampachtig en overdreven. ‘Laatkomers,’ zegt een kennis, ‘krijgen veel meer gedaan op een dag. Die draaien nog even snel een wasje of versturen nog een mail, terwijl de mensen die te vroeg zijn dan alvast sikkeneurig met hun windjack aan in de hal op de klok staan te kijken.’

Waarom sommigen altijd te laat komen en hoe je als laatkomer tóch op tijd kunt komen? Dat lees je in het hele verhaal van Vera Spaans in ons decembernummer 'Nieuwe ronde, nieuwe kansen', die nu in de winkels ligt. Of bestel 'm hier.