Laten we eens beginnen met het beestje bij de naam te noemen: va-gi-na. Ze zit tussen je benen en andere woorden ervoor zijn poes, doos, kut, spleetje en yoni. Voel je je al ongemakkelijk? Ja, hè? Dat is niet zo gek. Gaan vrouwen in Amerika jaarlijks langs de gynaecoloog voor een check, in Nederland is er alleen het vijfjaarlijkse bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Vanaf je dertigste levensjaar. Terwijl we ons toch allemaal soms afvragen: is-ie wel normaal? Gaat het goed daar? Werkt alles naar behoren? Zoals Nicoline (35). Ze vertelt: 'Toen ik een schimmelinfectie had, keek ik voor het eerst met een beoordelende blik naar beneden. Als kind had ik weleens wijdbeens met een spiegeltje tussen mijn benen gekeken, maar ineens was ik een volwassen vrouw met flappen. Het viel me op dat mijn binnenste schaamlippen groter zijn dan mijn buitenste. Dat vond ik raar. Maar ja, het is geen onderwerp dat je even tijdens het avondeten ter sprake brengt.' Amber (36) zegt: 'Nadat ik ongesteld ben geweest, heb ik een paar dagen last van veel afscheiding. Ik vind het gênant en vraag me af of dat normaal is. Maar als ik ga googelen, kan mijn gezin in de zoekgeschiedenis zien op welk onderwerp ik heb gezocht. Ik schaam me dood. Dus doe ik het stiekem, op mijn eigen telefoon.'

Lees ook: Zo reageren jullie op Chantals oproep om vaker over vagina's te praten

Lilian (29) merkte op haar beurt juist dat haar afscheiding wit werd en dat haar vagina begon te jeuken. In plaats van naar de huisarts te gaan, stopte ze een tampon gedoopt in yoghurt in haar yoni. Iets wat ze eens in een meisjesboek gelezen had. 'Het hielp natuurlijk helemaal niets,' vertelt ze. 'Het enige wat er gebeurde was dat mijn vriend steen en been klaagde dat mijn vagina zo zuur rook. Na een week of vijf zat ik met het schaamrood op mijn kaken bij de huisarts. Hoe bespreek je zoiets?'

Spiegeltje, spiegeltje in de hand
Het moge duidelijk zijn: in Nederland lijden we collectief aan 'niet praten over vagina's'. Want zeg eens eerlijk: hoe vaak heb jij het met je vriendinnen over je vagina? Over hoe-ie eruitziet, of-ie het wel goed doet en of er misschien dingen zijn waar je je druk over maakt, maar die volslagen normaal blijken te zijn? Het verbaast seksuoloog en sexpert Mandy Ronda allemaal niets. 'Onze geslachtsdelen zijn intieme delen van ons lijf, die we doorgaans bedekken, niet bespreken en niet tonen,behalve aan onze bedpartners en artsen. Ons geslachtsdeel is voor ons inherent aan onze seksualiteit en we zien het als toppunt van naakt zijn,' legt ze uit. 'In tegenstelling tot de penis zijn de vulva en vagina letterlijk geen voor de hand liggende lichaamsdelen (de vulva is het uitwendige gedeelte van het vrouwelijke geslachtsorgaan, de vagina het inwendige gedeelte, red.). Waar een man een penis meermalen in zijn hand heeft om te plassen en ook andere penissen ziet in bijvoorbeeld de douche van de sportschool, zien vrouwen hun eigen vulva en andere vulva's niet zo regelmatig. Je moet er als vrouw toch –ja hoor, daar is-ie weer – een spiegeltje bij pakken om haar goed te bekijken. 

Lees ook: Kappen met kutten: dit lees je in &C's 'Zeg eens vagina'-nummer

En als je zelf al weinig naar je vulva kijkt –terwijl een regelmatige check of alles er nog normaal uitziet heel verstandig is –, kan het extra ongemakkelijk zijn als een ander ernaar kijkt. Het voelt privé. Veel vrouwen zijn bang dat ze bijvoorbeeld niet fris ruiken of een abnormale vulva hebben.' Terwijl: als iets niet oké voelt, is het júíst zaak om uit te zoeken wat er aan de hand is. Dermatoloog en gynaecoloog Wim van der Meijden werkt op de vulvapoli van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Volgens hem durven vrouwen met (huid)problemen aan de vulva uit schaamte vaak niet naar de huisarts te gaan. In een interview in Algemeen Dagblad zegt hij: 'Vrouwen moeten assertiever worden, meer 'mekkeren'. Ze lopen vaak jaren rond met klachten. Durven ze uiteindelijk de stap naar de huisarts te wagen, dan worden ze vaak afgescheept met een middeltje tegen vaginale schimmelinfectie. Vrouwen moeten eisen dat ze deskundig onderzocht worden.' Dat er een enorme drempel is, merkt ook Laura Zaal, cosmetisch plastisch chirurg bij Velthuis kliniek. Zij voert regelmatig schaamlipverkleiningen uit en heeft dan ook veel te maken met vrouwen die iets willen veranderen aan hun vagina. Zaal: 'Vrouwen moeten doorgaans lang nadenken over een schaamlipcorrectie,' zegt ze. 'Vaak lopen cliënten al een aantal jaren met twijfels rond voordat ze een afspraak maken. Ze hebben op internet gekeken wat 'normaal' is of het aan hun huisarts gevraagd. Maar wat als normaal bestempeld wordt, verschilt per huisarts, gynaecoloog en plastisch chirurg en hangt ook af van culturele achtergrond.'

We mogen, kortom, best wat schaamtelozer worden. Benieuwd hoe? Lees het hele artikel in de nieuwste editie van &C 'Zeg eens vagina', die nu in de winkel ligt. Of lees het hier op Blendle. Wil je geen &C meer missen en profiteren van leuke extra’s? Word dan hier abonnee.