'O nee, R. wil weer afspreken.' Ik ben vijftien en zit in de Hema- kantine als mijn oudere collega met haar ogen rolt. Als ik haar vragend aankijk, vertelt ze dat haar goede vriend al maandenlang overspannen is. 'Ik wil er wel voor hem zijn,' gaat ze verder, 'maar hij zit zo in de put dat ik na een avond met hem óók kapot ben.' Ik weet nog hoe ik begripvol knikte, maar haar in stilte keihard veroordeelde. Want hallo, wanneer vrienden het moeilijk hebben, ben je er voor ze. Onvoorwaardelijk en zonder gemiep. Dat leek me toch wel het minste. Nu bestonden de zorgen in mijn vriendenclub in die tijd vooral uit of we de plaatselijke kroeg wel inkwamen op zaterdagavond. Inmiddels zijn we wat jaren verder en de problemen waar we mee moeten dealen zijn met ons meegegroeid. Een depressie, burn-outs, rouw, paniekaanvallen, liefdesverdriet – het is de afgelopen jaren allemaal de revue gepasseerd. Daardoor snap ik die collega nu een stuk beter. Omdat ik weet dat het op papier heel makkelijk lijkt: elkaar door dik en dun steunen. Maar in de praktijk is het soms behoorlijk lastig, zeker als het gaat om moeilijkheden die van de buitenkant niet direct zichtbaar zijn.

Lees ook: Twijfel, onzekerheid en opeens aan het tieren? Let dan op je cyclus

Dat merkte ik weer toen een van mijn beste vriendinnen vorig jaar van een podium viel en een hersenschudding opliep die maar niet overging. Ze moest stoppen met haar baan bij een advocatenkantoor en kon maandenlang alleen maar afspreken in donkere, stille ruimtes. Met oordopjes in en een zonnebril op. In het begin luisterde ik geduldig naar haar verhalen over de barstende koppijn en norse bedrijfsartsen die haar leven overnamen. Maar met het verstrijken van de tijd veranderde er iets. Ik vroeg haar minder vaak hoe het ging, omdat ik soms even geen zin had om te horen dat het wéér een rotdag was en het zelf moeilijk vond haar verdrietig te zien. Mijn reacties op haar spraakberichten werden korter. Vaak omdat ik niet wist wat ik nu weer moest zeggen om haar op te beuren. En toen we op een gezellige avond naar een koud en leeg terras moesten verkassen omdat er binnen in het café te veel lawaai was, baalde ik zelfs heel even dat ze erbij was. Om me daar vervolgens gigantisch schuldig over te voelen, want natúúrlijk wil ik mijn vriendin steunen. Dus waarom vind ik dat soms dan zo verdomd moeilijk?

Lees ook: Single, huurhuis en gelukkig: tijd om het ideaalbeeld te herdefiniëren

Ongevraagd advies
Vreemd is dat niet, zegt Sanne van Arnhem, psycholoog en auteur van het boek Red mij niet. Hoe steun je iemand in moeilijke tijden? Volgens haar zijn we allemaal opgevoed met resultaatgerichtheid. Zodra we ergens een probleem zien, willen we het fiksen, en zo snel mogelijk graag. Maar voor sommige problemen, zoals een depressie of rouw, en dus ook voor een langdurige hersenschudding, zijn er geen quickfixes, en dat zijn we niet gewend. 'Als je een gebroken been hebt, is er een duidelijk stappenplan,' vertelt Van Arnhem. 'Gips eromheen, zes weken wachten en daarna gaat het alleen maar bergopwaarts. Zo werkt het niet altijd.' Grillige processen zoals rouw of liefdesverdriet zijn voor iedereen anders en verlopen zelden via een vooropgezet stappenplan, net als mentale problemen. 'Dat is altijd maatwerk, en wat voor jou werkt, hoeft niet andermans oplossing te zijn.'

Hoe je er voor je vrienden kan zijn terwijl het voor jou ook leuk blijft? Dat lees je in het hele artikel in &C's aprileditie 'Huisje, boompje, beestje?'. Het nummer kun je ook hier bestellen.