Dertiger en diehard fan zijn: zit er dan een steekje los?
Stel, je bent volwassen en idolaat van een bekend persoon. Ben je dan een tikkie krankjorum of is het hebben van een idool juist goed voor je? Nu in &C geven we antwoord op deze levensbelangrijke vraag.
'Vorig jaar zag ik mijn held voor het allereerst van heel dichtbij en ik deed raar. Héél raar. Mijn knieën werden week, mijn handen trilden en ik zou toch zweren dat ik mijn hart uit mijn borstkas voelde flikkeren. Ook verloor ik mijn idool geen seconde uit het oog en vroeg ik me constant af: waar lacht ze om, wat zegt ze, ziet ze mij, word ik gearresteerd als ik naar haar toe ren? Wie op YouTube When Kids Meet Their Heroes weleens heeft gezien, snapt beter wat mij overkwam. Dat is een videocompilatie van kinderen die hun sporthelden zoals Messi en Ronaldo ontmoeten. Janken van herkenning. Klein puntje van verschil: ik ben een vrouw van 34. Ik weet dondersgoed dat mijn sportheld, net als iedereen, poept, plast en zorgen heeft. En toch adoreer ik de grond waarop ze loopt: Nycke Groot, de 'Johan Cruijff van het handbal'. Als zij een wedstrijd speelt, zeg ik afspraken af. Ik volg haar fanaccount op Instagram zodat ik niks mis van haar laatste foto's en interviews. Toen ze vorig jaar rood kreeg in de Champions Leaguefinale baalde ik voor haar. Tegelijkertijd stond ze opeens twee stoelen naast mij en kon ik niet stoppen met staren. Ik heb de rest van de wedstrijd gemist. Er kwam een zogenaamde fan op haar af voor een selfie en dat vond ik irritant: zag die gast dan niet dat ze daar niet op zat te wachten? Vervolgens maakte ik trillend stiekem een foto van haar: ik moest en zou haar vastleggen (die wazige foto is nu mijn screensaver). Mijn symptomen lijken op die van verliefdheid, alleen val ik niet op vrouwen. En er overkomt me nog iets: als ik over Nycke praat met vrienden die gefascineerd zijn door mijn bewondering voor een vrouw die drie jaar jonger is dan ik, krijg ik tranen in mijn ogen. Kan ik niks aan doen. Overkomt me gewoon. Waarna ik mezelf zie zitten en denk: ik moet maar eens een afspraak inplannen met een professional zodat die me kan helpen zoeken naar mijn verstand, want ik ben het kwijt.
Lees ook: We hebben beelden: Jay-Z trekt telefoon uit de hand van een fan
Een beetje verliefd
De meest stereotiepe gedachte over een fan is die van de gevaarlijke gekkie. Fans die stalken, moorden of geloven dat de celeb in kwestie hun zielsverwant is. Het is een kleine minderheid, blijkt uit onderzoek van de Britse cognitief psycholoog John Maltby. Hij deed onderzoek onder drieduizend mensen met een favoriete beroemdheid. De meesten, 75 procent, bleken onschuldige fans te zijn. Dat zijn bijvoorbeeld volwassenen die zich verkleden als Harry Potter, tienermeisjes die huilen bij concerten en zij die blijven geloven in de onschuld van Michael Jackson, al komen er driehonderd jochies met verklaringen. En ik dus. Nu kan ik wel doen alsof ik alles op een rijtje heb omdat ik geen uitgespuugde kauwgom van Nycke Groot op sterkwater heb, maar ook ik heb m'n momenten. Als ik een kutdag heb, kijk ik wedstrijden en interviews terug, want een oude portie Nycke is nog altijd beter dan helemaal geen Nycke. Koekoek.
Lees ook: Ongewenst vastgepakt worden: deze celebs bijten terecht van zich af
Wij fans hebben iets gemeen: onze liefde komt van één kant. Psychologen spreken over een parasociale verhouding: een relatie die niet gevoelig is voor wederzijdse ontwikkeling. Zoals Trouw eerder schreef: wij kennen ons idool alleen via de massamedia, in het echt zien we hem of haar hooguit op grote afstand. Het idool kent óns niet. En toch ontstaat er een quasivriendschap, omdat wij veel wetenswaardigheden over ons idool weten los te peuteren. Bovendien noemen we ons idool bij de voornaam; een achternaam creëert een afstand die wij niet voelen. Er is intimiteit, al is het slechts van één kant. Dat is nogal wat, zo veel voelen voor iemand die je nog nooit hebt ontmoet. Maar het is verklaarbaar, zegt communicatiewetenschapper Simone Driessen, die onderzoek deed naar volwassen Backstreet Boys-fans. 'Het is eigenlijk net zoals verliefd worden,' legt ze uit. 'De celebrity heeft iets wat jij in hem of haar bewondert of waarvan je denkt: had ik dat ook maar. Celebrity's liggen meer onder een vergrootglas dan normale mensen, ze zijn meer in de media. Dat werkt aantrekkingskracht in de hand. Het is een onbereikbaarheid die bereikbaar lijkt. Daardoor kan het nog aantrekkelijker worden om iemand te blijven volgen en meer over diegene te weten te komen.''
Benieuwd naar welke karaktereigenschappen veel fans hebben? Uit onderzoek is gebleken dat dat echt niet altijd de stereotiepe kenmerken zijn. Het hele artikel over fan-zijn en hoe Stephanies liefde voor Nycke ontstond, lees je nu in &C 'Zeg eens vagina' en op Blendle. Wil je geen &C meer missen en profiteren van leuke extra's, word dan hier abonnee.