7 redenen waarom het zo belangrijk is om over suïcide te praten
Vandaag is het Wereld Suïcide Preventie Dag. Helaas kampen genoeg mensen met suïcidale gevoelens en gedachten, maar daarover praten is niet altijd even makkelijk. Daarom geeft Julie Verschure, aandachtsfunctionaris suïcidepreventie, vandaag 7 redenen om hier juist wél over in gesprek te gaan.
1. Het is makkelijker om signalen te herkennen
Julie: 'Wanneer we meer over suïcidaliteit praten en ook over de signalen die hierbij komen kijken, wordt het makkelijker om ze te herkennen. Een gebeurtenis kan grote impact op je mentale gesteldheid hebben. Iemand kan hierdoor zich anders gedragen dan 'normaal', bijvoorbeeld door minder energie en een sombere uitstraling te hebben. Sommige signalen zijn zichtbaarder dan de andere, en door praten zijn ze makkelijker te herkennen. Als suïcidaliteit nooit een thema in je leven is geweest dan herken je signalen waarschijnlijk minder snel.'
Lees ook: Smeerboel in je onderbroek: deze vijf soorten afscheiding zijn er
2. Praten helpt om het taboe op suïcidale gevoelens te doorbreken
'Veel mensen schamen zich voor hun suïcidale gevoelens. Ze denken dat ze zwak zijn of worden gevonden als ze hiervoor uitkomen. Mensen zijn bang dat ze niet begrepen worden, dat ze niet goed genoeg zijn of dat ze mensen tot last zijn. Door meer over het onderwerp te praten, leren we dat het oké is om je niet altijd mentaal even goed te voelen. Het mag er zijn en je hoeft het niet weg te stoppen. Suïcidale gedachten of handelingen gaan vaak samen met andere nare ervaringen waar niet over gesproken wordt. Denk aan seksueel misbruik, pesten, verwaarlozing, eenzaamheid. Als we al deze onderwerpen uit de taboesfeer halen, kan de vicieuze cirkel verbroken worden.'
3. Suïcidale gedachten kunnen iedereen overkomen
'Het is vrij gewoon om soms aan jezelf of het leven te willen ontsnappen. Dat is een universeel menselijk fenomeen. Het ook dóén is gelukkig vrij zeldzaam. Het kan iedereen overkomen. Al lijkt een leven nog zo volmaakt en perfect, iedereen kan zich vroeg of laat door bepaalde omstandigheden mentaal minder goed voelen. Het kan dan lijken alsof er geen oplossing meer is, dat suïcide de enige uitweg is. Voor veel mensen is suïcidaliteit een ‘ver van mijn bed show’ en dus een blinde vlek. Door erover te praten wordt de 'blinde vlek' zichtbaar, want wie weet krijg jij of een naaste er ooit mee te maken.'
Lees ook: Zo gevaarlijk is het als je je bluetooth aan laat staan
4. Praten geeft de ander het gevoel dat hij of zij gehoord wordt
'Mensen met suïcidale gedachten willen vooral gehoord worden. Het is geen aandachttrekkerij of een 'keuze'. Het voelt als een noodgedwongen oplossing om van de wanhoop, angst en pijn af te komen. Erover praten en deze gedachten delen kan helpen om het gepieker te doorbreken en afstand te creëren tussen diegene zelf en zijn gedachten. En iemand met suïcidale gedachten voelt zich daardoor serieus genomen.'
5. Je hoeft het niet meteen op te lossen, luisteren is voldoende
'Je hoeft niet meteen van alles te vinden of de situatie op te lossen. Vooral luisteren is belangrijk, zorgen dat je verbinding houdt. Dat zorgt ervoor dat de muur niet alsmaar hoger wordt. Het risico op zelfdoding verkleint al door met iemand in gesprek te gaan om de eenzaamheid en spanning weg te nemen. Dat betekent niet dat jij ook een oplossing moet vinden. Wel kan het zo zijn dat de betreffende persoon het lastig vindt om hulp te zoeken bij een professional. Hier kan jij wellicht wél bij helpen. Maar onthoud: je bent zelf niet een professional.'
Lees ook: Carmen: 'Misschien ben ik wel geworden wat ik altijd zo verachtte'
6. Directe vragen zijn juist prettig
'Misschien vind je het moeilijk, maar je mag best directe vragen stellen: heb jij wel eens aan zelfdoding gedacht? Wacht niet tot diegene zelf over zijn gevoelens begint, want dat gaat misschien wel nooit gebeuren. Voor iemand die het moeilijk vindt om uit zichzelf te praten, is het juist fijn als jij directe vragen stelt. Mensen hebben bij dit onderwerp vaak de neiging om te doen alsof er een olifant in de kamer staat. Ja, het is ingewikkeld, maar daar wordt niemand beter van. Wees dus niet bang om het onderwerp aan te snijden.'
7. Hulp vragen wordt makkelijker
'Meer praten over suïcidaliteit maakt het vragen om hulp makkelijker. Suïcidale mensen hebben vaak het gevoel dat ze niet meer geholpen kunnen worden. Hoezo zou een hulpverlener wel kunnen helpen? Het negatieve gevoel overheerst vaak. Problemen lijken soms groter dan ze zijn, waardoor je in een negatieve spiraal belandt. Een hulpverlener kan helpen die spiraal te doorbreken.'
Denk je aan zelfmoord of maak je je zorgen om iemand anders? Praten over zelfmoord kan anoniem via de chat op www.113.nl of bel 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis). Mensen met suïcidale gedachten én hun naasten kunnen hier 24/7 gebruik van maken.