Thuis bevallen of in het ziekenhuis: neutraal kiezen is knap lastig
In &C's Oh Baby!-special stelt Wendy van Poorten de Nederlandse bevalcultuur aan de kaak. Thuis bevallen of naar het ziekenhuis? Als je zwanger bent, is het door alle verschillende verhalen soms lastig beslissingen nemen.
Ik ben in verwachting van mijn eerste kindje. En, net als iedere moeder in spe, heb ik gedurende deze zwangere maanden zo mijn vragen en onzekerheden. Oké, vooruit, en af en toe momenten van totale frustratie en wanhoop, waarop alleen keihard huilen, babykleding bestellen en/of mandarijnen eten me tot rust weten te brengen. Maar over het algemeen sla ik me er best wel relaxed doorheen. Je hebt naar mijn idee zelf in de hand hoe gek je je laat maken door de buitenwereld. De moedermaffia komt niet zomaar bij je aankloppen. (Ik stel me nu Jehova's getuigen voor, maar dan met kleuter aan de borst.) Hoeveel kilo @Debbie-77 is aangekomen na 24 weken zwangerschap (10) en @Doompjuh na 33 weken (28) weet je echt alleen als je zelf hebt gegoogeld 'hoeveel kilo aangekomen halverwege zwangerschap', vervolgens een linkje naar een forum hebt aangeklikt en daar uitgebreid bent gaan scrollen. De zogenaamd picture perfect-bevalling van een momfluencer krijg je uitsluitend mee als je haar in de gaten houdt op Instagram. En vervolgens inzoomt op haar foto's.
Lees ook: Allesbepalend: hoe kies je de perfecte naam voor je kind?
Zelfs áls zulke dingen op je beeldscherm voorbijkomen – per ongeluk, of omdat je ernaar gezocht hebt: leven en laten leven, denk ik altijd maar. Ieder zijn of haar eigen ervaringen, wensen en voorkeuren, helemaal als het om zoiets persoonlijks gaat als zwanger zijn, bevallen en opvoeden. Als jij thuis in je paarse velvet boxspring, met je Portugese waterhond op het hoofdkussen, onder een glow-in-the-dark-sterrenhemel, omringd door Diptyque-geurkaarsen, chantend naast een zoutlamp het leven wil schenken aan je eerste kind, wie ben ik dan om daar een oordeel over te vellen? (Wat overigens wel gezegd mag worden: een boxspring op verhogers krijgen is een enorme kutklus, geurkaarsenfabrikanten zouden voor de prijzen die ze durven te vragen meer geur aan hun kaars toe mogen voegen, en heeft iemand al bedacht dat lavalampen misschien sfeerverhogender zouden kunnen werken tijdens een bevalling dan zoutlampen? Just saying.) Hetzelfde geldt voor een niet medisch noodzakelijke keizersnede op afspraak: als dat is wat jij wil, helemaal prima, toch?
Toch is het af en toe ingewikkeld om je nuchtere, zelfstandige inborst te laten regeren en je afzijdig te houden van wat er zoal 'speelt' op het zwangerschapsfront. Je moet je nu eenmaal voorbereiden op je bevalling, dat ben je aan jezelf en je ongeboren kind verplicht. Ik ben all for de Pippi Langkous-mentaliteit 'Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan', maar aangezien jijzelf de enige bent die haar kind ter wereld kan brengen, is het toch wel prettig als je wat basiskennis hebt over de diverse manieren waarop je dat kunt aanpakken.
Onlangs kopten diverse websites: 'Thuisbevalcultuur komt op lijst Nederlands immaterieel erfgoed.' Ik en mijn hormonen sloegen daarop aan. Het klonk superbelangrijk. Maar ook: als iets wat de ene zwangere vrouw misschien als hoogste goed ziet, terwijl de andere zwangere vrouw er wellicht niet aan moet denken. Omdat ik druk bezig was mezelf zo objectief mogelijk te informeren over de verschillende opties op bevallingsgebied (30 weken zwanger, dan word je je ineens heel bewust van het feit dat die baby er echt een keertje uit moet) vroeg ik me af: wat doet zo'n persoonlijke keuze op een erelijstje dat de nationale pers haalt?
Vijf sterren
Op de site van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland las ik onder het kersverse kopje 'Nederlandse thuisbevalcultuur' dat het daarbij van belang is dat 'tijdens de bevalling wordt uitgegaan van de autonomie van de barende (en haar partner): haar wensen worden gerespecteerd'. Iets waar ik honderd procent achter sta: autonomie van de barende vrouw. (Ook die van de niet-barende vrouw, overigens.) Maar je kunt toch ook heel autonoom voor een ruggenprik kiezen? Verdienen die vrouwen geen plek op een erelijst? Wat voor signaal geeft dit af?
Lees ook: Hoe weet je nou of je klaar bent voor een baby?
Na even speuren ontdekte ik wat er verder zoal op de lijst van immaterieel erfgoed in Nederland staat. Hou je vast, het is nogal wat. Zo vind je er de gabbercultuur op terug, maar ook Koningsdag, de Gondelvaart op wielen in Drogeham, snertkoken, het Nationaal VVN-verkeersexamen, heggenvlechten, de Oprechte Dalfser Mop-traditie (da's een koekje), de fanfare, en nog driehonderd-nog-wat 'cultuuruitingen die door erfgoedgemeenschappen worden beleefd als erfgoed en hen een gevoel van identiteit en continuïteit geven'. Ik besloot dat ik de krantenkoppen wellicht iets te veel zwaarte had toegedicht: als je 'het bakken van poffertjes' tegenkomt op dezelfde lijst als 'thuis bevallen', relativeert dat enorm. (Niks ten nadele van poffertjes hoor, love poffertjes.) Maar het werd me wel weer duidelijk dat 'neutraal gebied' als het om bevallen gaat lastig te vinden is.
Hoe je zelfverzekerd je eigen keuzes maakt tijdens je zwangerschap? Dat lees je in het hele artikel in de &C-special Oh Baby!. Het nummer bestel je ook hier in &C Webshop.