Het ziet er zo vertederend uit als je in een natuurdocumentaire of in het echie vrouwtjesolifanten ziet die zich en masse over de jonkies ontfermen. Of potvissen die aan het wateroppervlakte op de kleintjes van een ander letten terwijl papa of mama aan het diepzeeduiken is om voedsel te scoren. 

Lees ook: Nina Maria is Romy's suikertante: 'Ik heb haar leren twerken'

Alloparenting heet dat en drie procent van de zoogdieren en negen procent van de vogels doet het. Een van de zoogdieren die er geen moeite mee heeft dat anderen meehelpen bij de zorg voor hun kroost zijn wij, de mensch. En dat gebeurt al sinds de oertijd, volgens hoogleraar in de ontwikkelingspedagogiek Carlo Schuengel van de Vrije Universiteit Amsterdam. 'De mens is een van de aapsoorten die zo is geëvolueerd dat we kinderen op een coöperatieve manier opvoeden. De ene dag zorgde een oom of tante voor de kinderen als de ouders gingen jagen en verzamelen, de volgende dag was dat andersom. Als de ouders wegvielen – de oertijd kende zo zijn gevaren – konden andere ouders voor het kind zorgen. Alloparenting verhoogt dus de overlevingskansen van een kind. 

Het is overigens heel krachtig dat mensenkinderen daadwerkelijk iets kunnen halen uit mensen die niet de primaire opvoeder zijn. Dat zie je bijvoorbeeld in het vliegtuig als er een baby huilt. Als iemand het helemaal gehad heeft met zijn of haar krijsende kind, is er altijd wel iemand die de baby even overneemt om hem of haar te kalmeren. Dat hoef je bij andere aapsoorten niet te proberen.'

Anno 2021 zorgen we op een net wat andere manier voor brood op de plank dan onze voorouders en is de kans dat ouders door een leeuw worden opgepeuzeld niet heel groot meer. Maar nog steeds is alloparenting meer regel dan uitzondering. Niet alleen vrienden of familie die op regelmatige basis bijspringen zijn alloparents, ook bijvoorbeeld professionals als crèchemedewerkers. Dat die hulpouders heel wat stress bij drukke ouders wegnemen, moge duidelijk zijn. 

Lees ook: 5 redenen om een toffe tante eens extra in het zonnetje te zetten

Maar wat hebben kinderen eigenlijk aan die medeopvoeders? Schuengel: 'Het levert ze indirect al meteen voordeel op: ouders die zich gesteund voelen, kunnen makkelijker een goede ouder zijn. Daarnaast geeft het kinderen meer veiligheid en zekerheid om zo'n gehechtheidsnetwerk om zich heen te hebben, wat heel belangrijk is voor opgroeiende kinderen. Je bent als kind dan niet reddeloos verloren als er iets met je ouders is en leert datje erop kunt vertrouwen dat mensen er voor je zijn – mits ze trouw en stabiel zijn.'

En in dat trouw en stabiel zit het 'm nou net. Want je moet niet te licht denken over je rol als medeopvoeder, bevestigt een recent groot, wereldwijd onderzoek naar gehechtheidsrelaties. Schuengel: 'Het is al langer bekend dat de kwaliteit van opvoedrelaties voor een veilige of onveilige hechting bij kinderen kan zorgen. Maar verrassend genoeg is uit dit onderzoek gebleken dat een veilige gehechtheidsrelatie met één ouder het effect van een onveilige gehechtheidsrelatie met een andere ouder niet volledig compenseert. Ook al mag je dit onderzoek niet onverkort doortrekken naar de relatie van het kind met medeopvoeders, hoe de relatie van een tante met dat kind is, telt dus wel degelijk mee.'

Welke stempel je als tante drukt op het leven van je neefje of nichtje? Dat lees je in het hele artikel in &C's oktobernummer 'Daar ben je tante voor' dat nu in de winkels ligt. Of bestel 'm in &C Webshop.