'Hoe vind je zelf dat het gaat?' Bemoedigend knik ik mijn moeder toe. 'Nou, misschien kan ik wat consequenter zijn?' hakkelt ze onzeker. 'Mmm,' reageer ik terwijl ik een notitie maak. 'En hoe denk je dat Reza het ervaart dat jullie altijd patat halen als avondeten?'

Lees ook: Elise Schaap: 'Ik moet me inhouden m'n dochter niet alles te geven'

Oké, beste mensen, even voor de duidelijkheid: dit is een fictief gesprek en het gaat nooit plaatsvinden. Mijn moeder is namelijk niet mijn werknemer. Nee, ook niet als ze op mijn lieftallige dochter let. Oppasopa's en oma's zijn geen personeel. Al lijkt het er soms wel een beetje op, want meer dan de helft van de Nederlandse kinderen wordt een vaste dag opgevangen door grootouders. Hartstikke gezellig en relaxed – over het algemeen – en het scheelt een hoop geld. Maar soms leidt het tot spanningen. Want hoezo neemt oma de baby altijd mee uit winkelen tijdens dutjestijd? En wie geeft een kleuter nou cola? Zo krijg je de situatie dat je bijna een 'hoe vind je zelf dat het gaat'-gesprek gaat voeren met je (schoon)ouders over hun functioneren als oppas.

Pindakaashoofd
Het cliché-antwoord op geklaag over de opvoedstijl van grootouders: zelf zijn je partner en jij ook heelhuids groot geworden onder de hoede van deze mensen, dus hoe erg kan het zijn? Nou, opa's en oma's zijn soms heel andere grootouders dan ouders, merkt Sofie. 'Ook in positieve zin. Mijn vader is veel meer betrokken als opa dan als vader, voor zover ik me kan herinneren. En als vader was hij erg streng, maar bij zijn kleinkinderen alleen maar vrolijk en los. Dat vind ik heel grappig om te merken. Zodra mijn oudste geboren werd, was het dikke mik tussen die twee en mijn vader wilde graag oppassen. Maar dat gaat soms wel op een heel andere manier dan ik gewend ben. Zo kan ik me nog goed die oppasmiddag herinneren dat mijn zoontje net was begonnen met brood eten. Ik sneed zijn boterham in ieniemini blokjes van een centimeter bij een centimeter. Die dag kwam ik thuis en keken een heel blije opa en kleinzoon op. Opa had een broodje met een enorme laag pindakaas besmeerd en in slechts vier – vier! – stukjes gesneden. Weet je wel hoe groot zo'n stukje is voor een baby? Ik was er zeker van dat hij zou stikken. Maar dat gebeurde natuurlijk niet. Ze keken me allebei genietend aan, hun beider gezichten onder de pindakaas, en ik dacht: het is goed zo. Ze hebben lol, daar gaat het om.'

Lees ook: Deze 6 dingen doen jouw ouders als je je kinderen bij ze dropt

Dat laatste lijkt mij een uitstekend uitgangspunt als je je (schoon)ouders gebruikt als oppas: als ze het maar leuk hebben samen. Ik was allang blij dat mijn dreumes ging lachen zodra ze opa en oma zag. Dat was een fijne afwisseling van de hysterische huilbui die ze standaard kreeg als ik haar bij het buurmeisje wilde achterlaten. Dat dat vooral te maken had met de enorme stroom ijsjes die ze van opa en oma kreeg, nam ik voor lief. Alles om maar niet met een dikke knoop in mijn maag een snikkend kind achter te hoeven laten. Maar goed, die lol met opa en oma kan een grens overgaan. Het gaat niet altijd om iets onschuldigs als veel ijsjes of te grote stukken brood met veel pindakaas.

Zo vond Margriet dat ze op een gegeven moment toch iets moest zeggen van het taalgebruik van haar schoonmoeder. 'Mijn zoontjes – ik heb een tweeling van zeven – gebruikten opeens het n-woord voor mensen met een zwarte huidskleur. Bleek dat ze dat van oma hadden. Het was mij al opgevallen dat zij dat woord weleens 'grappend' gebruikte, zich blijkbaar van geen kwaad bewust. Mijn schoonmoeder is echt een schat, maar ja, wel een andere generatie. Dat snap ik wel, maar dat woord kan natuurlijk echt niet meer en ik wil al helemaal niet dat mijn kinderen dat woord gebruiken. Toen heb ik dat wel aangekaart. Ze sputterde eerst wat tegen, snapte niet wat er zo erg aan was. Maar ze beloofde het niet meer te zeggen.'

Slechte boomergewoonten
Lol hebben met opa en oma is leuk, maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat je kind al die rare boomer-gewoonten overneemt. Denk: de autogordel als optioneel zien en het gebruik van het n-woord. Tegelijkertijd denk ik ook: wil jij bepalen hoe de oppas met je kind omgaat, dan moet je de oppas betalen. Een gegeven paard kijk je niet in de bek. Kijk, ik heb lang geleden al besloten dat de opa's en oma's van mijn dochter gek zijn. Zoals het hoort dan. Ze zijn oud en ze trekken zich niks aan van rare moderne opvoedregels zoals niet-roken-in-het-zicht-van-kinderen en grenzen stellen en zo. Good for them! 

Benieuwd naar het hele verhaal? Lees verder in &C's special 'We are family'. Je krijgt 'm bij aankoop van twee NIVEA-producten bij Kruidvat.