Mijn man staat onder de douche met onze dochter van, toen nog, bijna twee. Ze gieren het uit, want er worden ijsjes gemaakt van scheerschuim. Dan opeens blijft mijn dochter staan. Wat hangt daar nou tussen de benen van papa? Ze kijkt snel tussen haar eigen benen, maar dat ziet er toch heel anders uit. Verwarring alom en dus moet er nader onderzoek worden gedaan. Voordat mijn man ook maar iets kan doen, krijgt zijn piemel een klap. Heel even is hij van zijn à propos, maar dan legt hij uit dat papa een piemel heeft en zij een vagina. 'Papa is een jongen en jij bent een meisje.' Het maakt diepe indruk op mijn dochter. Sindsdien grijpt ze elke keer tijdens het verschonen naar haar vagina met de mededeling dat ze een 'meissie' is. En mama ook. En oma ook. En zo gaan we iedereen met een vagina af, totdat ze weer helemaal schoon is en klaar om verder te spelen. Ik denk dat iedere ouder wel zo'n geinige piemel/vagina-
anekdote heeft over zijn kind. Toch zette het me aan het denken, want hoe vlieg je dit soort onderwerpen het best aan? Moet ik daar niet bewuster mee bezig zijn? En was dit moment onder de douche het startschot? Ik kom erachter dat ik eigenlijk geen idee heb. Help.

Lees ook: 6 dingen die je herkent als je seks hebt terwijl je gehorig woont

Blootgewoon
Ik informeer allereerst bij de vaders en moeders om me heen. Hoe kijken zij tegen seksuele opvoeding aan? Iedereen is het erover eens: het begint al vanaf de geboorte. Als je kind zo klein is, laat je die bloemetjes en bijtjes natuurlijk nog even zitten, maar focus je meer op het lichaam en dat je zoon of dochter zich daar lekker in voelt. Dat draagt volgens mijn vrienden uiteindelijk bij aan een gezond volwassen seksueel leven.

Maar effe concreet. Wat kun je dan precies doen vanaf die eerste dag? Een vriendin geeft de tip om mijn dochter wat vaker naakt te laten rondlopen. Iets wat bij mij thuis, eerlijkheidshalve, buiten de badkamer weinig gebeurt. Belle Barbé is gespecialiseerd in seksuele opvoeding en heeft twee dochters. Ook volgens haar is het heel goed om kinderen te laten kennismaken met hun blote lichaam. Barbé: 'Hoe ouder kinderen worden, hoe meer ze hun lichaam ontdekken. Handen, voeten, het gezicht. Maar geslachtsdelen komen meestal wat later omdat die verstopt zitten in een luier. Daar kunnen ze niet bij. Daarom zie je vaak dat ze tijdens het verschonen meteen naar hun geslachtsdeel graaien. Ook als ze zindelijk worden, zie je dat toenemen.' Vaker blote billen dus. Check.

Een andere vriendin vindt het daarnaast belangrijk de juiste benaming te geven aan geslachtsdelen. 'Voorbips' is volgens haar not done. Snap ik. Maar wat zeg je dan wel? Barbé: 'Het van jongs af aan benoemen van de geslachtsdelen is heel belangrijk. Kinderen leren dingen als 'dit is mijn neus' of 'dit zijn mijn oren' en daar horen je geslachtsdelen ook bij. Bij jongens kun je gewoon piemel zeggen. Bij meisjes vinden veel mensen het toch moeilijker, want daar zijn heel veel benamingen voor. Het meest correcte vind ik vulva, want dat is het hele uitwendige gedeelte van het geslachtsdeel. Vagina is ook goed, maar dat is technisch gezien alleen het baringskanaal. Bij mij thuis gebruiken we vooral vulva en foef. Je mag dus ook een eigen benaming hebben, dat kan prima met een geslachtsdeel. Net als dat je gezicht je toet is. Zolang je kind maar weet hoe het in het echt heet. Dat is belangrijk, mede omdat, mocht er ooit iets vervelends gebeuren, het kan helpen als je kind er de juiste woorden aan kan geven.'

Lees ook: Nachtmerrie: dit betekent het als je droomt over seks met je ouders

Wat benamingen betreft, moet je het dus niet te moeilijk maken. Het is wat het is. Dat begint bij het beestje bij de naam te noemen, maar ook door eerlijk te zijn als er vragen komen die lastiger te beantwoorden zijn. In mijn navraag over dit onderwerp zeiden veel ouders eerlijk te zijn, maar dan wel in kindertaal. Maar hoe handig is dat? Ik denk meteen aan een scène uit De luizenmoeder waarin juf Ank de kinderen van groep drie seksuele voorlichting geeft. Er kwamen veel pielemuizen, blote voorbipsen, kleine (en grote) stampertjes en stuifmeel van de bloem aan te pas. Hilarisch, maar kun je daar ook verkeerd mee gaan? Barbé: 'Verhullend praten kan voor meer verwarring zorgen. Zo vertelde een moeder ooit dat ze tegen haar dochter had gezegd dat er een baby in de buik van mama was gekomen doordat papa en mama hadden geknuffeld. Met als gevolg dat dat meisje wekenlang niet met haar vader wilde knuffelen, want ze was bang dat ze dan een baby in haar buik kreeg.'

Seks en seksualiteit zijn twee verschillende dingen. Praten met je peuter over seks is belangrijk, praten over seksualiteit echter ook. Ja, óók op die leeftijd. Hoe je dat het beste aanpakt? Dat lees je in het hele artikel in de nieuwste editie van &C 'Nieuwe ronde, nieuwe kansen, die nu in de winkels ligt, of lees het hier op Blendle. Je kunt het nummer ook hier bestellen.