Ben je moeder geworden en geef je je baby borstvoeding, dan ga je je borsten eindelijk gebruiken waarvoor ze evolutionair gezien zijn gemaakt. Opeens haal je ze te pas en te onpas tevoorschijn. En kan het gebeuren dat een wildvreemde kraamverzorger je tepel vastpakt om die vervolgens in de mond van je pasgeboren baby te stoppen. Of dat je net met ontblote borst zit te voeden als je schoonvader plotseling je huiskamer binnenstapt. Dit zijn allemaal waargebeurde verhalen, ik heb het meegemaakt. Voor de niet-moeders of flesvoeders onder ons: het klinkt erger dan het is. Je beleeft het allemaal in een waas, zoals je al je eerste schreden op het moederschapspad enigszins verward ondergaat. Als je een kind op de wereld zet, word je bovendien toch al gedwongen om schaamteloos te zijn. Je laat vanzelf wat gêne varen als je eenmaal in een kamer vol zorgpersoneel je baby uit je vagina hebt geperst terwijl je vaak ook meteen je bed hebt ondergepoept.

Lees ook: Borst vooruit: het is tijd voor échte tieten (inclusief tepelhaar)

Voordat het allemaal te onsmakelijk wordt, even terug naar de borsten. Die kunnen dus melk produceren. Iets waar je het allergrootste deel van je leven en misschien wel je hele leven niets van merkt. Maar het wordt wel het primaire doel van deze lichaamsdelen als je een kind krijgt en voor borstvoeding kiest. Nou ja, kiest... zo keuzevrij voelt dat niet altijd. Reden voor mijn vriendin, televisiepresentator Sofie van den Enk, en mij om een aantal jaar geleden De melkfabriek te schrijven. Een boek over borstvoeding, iets wat wij zelf met veel plezier deden. Maar ook een boek waarin je altijd zónder schuldgevoel naar het hoofdstuk flesvoeding mag doorbladeren. Want man, wat is borstvoeding soms een lijdensweg. En al gaat het bij jou van een leien dakje, dan nog: je mag toch zeker zelf weten waar jij je borsten voor inzet en wanneer je ermee stopt? Wie bepaalt überhaupt hoeveel tepelkloven, verstopte klieren en doorlekincidenten genoeg excuus zijn om er de brui aan te mogen geven?

Echte moeders geven borstvoeding
Wat is nou eigenlijk het probleem, denk je misschien als (nog) niet-moeder. We leven in een vrij land. Je geeft je kind borstvoeding. Of niet. Doe lekker wat je wil. Nou nee, zo werkt het in de praktijk dus niet. Want echte moeders – übermoeders – geven borstvoeding. Althans, dat idee zit vaak in het hoofd van aanstaande, onzekere moeders. Het wordt erin geplant door hun eigen perfectionisme en door de druk die wordt opgelegd door (schoon)moeders en soms ook fanatieke zorgverleners. 'Ik ga het gewoon proberen,' besluit tachtig procent van de aanstaande moeders. Maar eerlijk? Je moet het niet alleen proberen, je moet doorzetten.

Lees ook: Chantal Janzen: 'Ik vond mijn borsten helemaal niks'

Het begin is gedoe, bijna altijd. Actrice en zwangerschapsdocent Aukje van Ginneken kan zich de paniek als het niet lukt nog goed herinneren. 'Mijn eerste kind, zoon Fedde, werd 's avonds geboren en toen we thuiskwamen uit het ziekenhuis had ik geen flauw idee hoe ik hem moest aanleggen. Het deed zo'n pijn en hij huilde en huilde maar. Mijn man zei die nacht al snel: 'We pakken de fles.' Maar ik snikte wanhopig: 'Nee, dat wil ik niet, dan verpest ik alles.' Zaten we gewoon te ruziën, uitgeput en met ons pasgeboren zoontje tussen ons in. De volgende ochtend renden we naar beneden om de deur voor de kraamverzorger open te doen. Het was een lieve Zeeuwse vrouw, die suste: 'Rustig maar meisje, het komt goed.' Mijn borsten waren enorm gespannen en dat deed pijn, Fedde kon daardoor niet aanhappen. Dus liet ze me eerst wat melk afkolven. Dat werkte super. Ze haalde witte kool en legde die in mijn beha, dat verzachtte enorm. Vervolgens kreeg ik tepelhoedjes waar het voeden veel beter mee lukte. Die vrouw heeft mij gered.'

Tepelpijn, clustervoeden, ritme zoeken, te weinig melk, te veel melk, borst weigeren, spruw, kloven... De borstvoedingsuitdagingen zijn eindeloos. Heb je mazzel, dan kom je geen van dit alles tegen. Heb je pech, dan kun je achter meerdere klachten een vinkje zetten. En ondertussen continu die twijfel: komt dit goed? Moet ik doorbijten? Mag ik opgeven en kiezen voor flesvoeding, omdat dit mijn kraamtijd compleet verkloot? Of ben ik dan een slechte moeder?

Meer over de echte ervaringen met borstvoeding lezen? Lees het hele artikel in &C's februarinummer 'Borst vooruit'. Het nummer kun je hier bestellen of lees het op Blendle.