Is de koek écht op? Waarom we wel erg makkelijk van elkaar scheiden
Eén op de drie huwelijken eindigt in een echtscheiding. Vaak gehoorde reden: de koek is op. Maar wat betekent dat eigenlijk? En is je relatie nog te redden als je dat punt hebt bereikt?
‘Ik was het zat,’ zegt Els (38). ‘Na een relatie van ruim tien jaar en twee kinderen zag ik mijn man meer als broer dan als echtgenoot. De klad was in ons huwelijk gekomen. We hadden het alleen nog maar over onze taakverdeling. Als jij nou dat doet, dan doe ik dit. We waren vermoeid en ergerden ons aan elkaar. Seks? Dat was een verplicht nummer geworden. Is dit hoe de rest van mijn leven eruit gaat zien? dacht ik toen ik mijn man onderuit gezakt op de bank zag zitten. Toen realiseerde ik me: de koek is voor mij eigenlijk wel op.’
Ook Nadine (35) heeft op het punt gestaan de handdoek in de ring te gooien. Sterker nog, niet één keer maar wel vaker. ‘Mijn vriend en ik zijn vijftien jaar bij elkaar en hebben een dochter van vijf. We hebben samen enorm veel meegemaakt: studeren, stage, samenwonen, burn-out, depressie en overspel. Er zijn momenten geweest waarop ik dacht: het is klaar. Toen ik een affaire kreeg, zag ik dat als teken dat onze relatie voorbij was. Maar niets bleek minder waar.’
Lees ook: Wéér een: dit is waarom er in de zomer zoveel mensen uit elkaar gaan
Vergeet de verbinding niet
‘De koek is zelden écht op,’ zegt psycholoog en relatietherapeut Jean-Pierre van de Ven. ‘Vaak is er een onderliggend probleem, bijvoorbeeld gebrek aan communicatie of intimiteit, dat aan dat gevoel ten grondslag ligt. De relatie is dan nog prima te redden, mits je nog van elkaar houdt. Wat wel zo is, is dat we anno 2022 sneller uit elkaar gaan. Een leven lang een monogame relatie is ‘niet meer van deze tijd’. Er is nu vaker sprake van seriële monogamie. Mensen gaan meerdere relaties aan van zo’n tien of vijftien jaar. Doordat je dat veel om je heen ziet én doordat je – hoe cru dat ook klinkt – ervaring krijgt in het verbreken van relaties neem je makkelijker afscheid van partners. Maar nogmaals, de uitdrukking ‘de koek is op’, die klopt in negen van de tien gevallen niet.’
Ook relatie- en scheidingsexpert Roos Boer geeft aan dat mensen vaak het kantelpunt missen. ‘Wat veel mensen zich niet realiseren is dat ups en downs bij een lange relatie horen. Het leven is niet alleen maar leuk, en relaties zijn dat ook niet. Een leven lang verliefd? Altijd drie keer per week seks? Het wordt ons voorgeschoteld door de media, maar heel realistisch is het niet. Uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Verwachtingen bijstellen geeft al veel rust.’ Maar waar het volgens Boer met name misgaat, is de verbinding met elkaar. ‘Ben je in verbinding, dan kan je de downs beter hebben en zal je meer ups hebben. In verbinding zijn zorgt ook voor meer seks. Eén van de grootste valkuilen is dat wanneer er kinderen komen, de kersverse ouders in hun rollen als papa en mama stappen en vergeten de partnerrollen levend te houden. Alle aandacht gaat naar het kind en naar de nieuwe situatie waarin je terecht komt. De kinderen lopen er tiptop bij en alles staat in het teken van hen. Als zij maar een leuke tijd hebben qua vakanties, muziek die opstaat en uitjes die gepland worden. Er wordt geen tijd meer gemaakt voor elkaar, zonder de kinderen. En we vergeten wat we zelf leuk vinden om te doen. Samen uit eten? Spicy eten koken? Vakantie samen of met vriendinnen? Dansen? Vrouwen stappen vaak in de valkuil om bijvoorbeeld te stoppen met sporten of andere activiteiten die ze – voordat ze moeder werden – graag deden. Dit onder het mom van: er is geen tijd voor. Als ik vrouwen in mijn praktijk vraag: wat doe je écht alleen voor jezelf? dan blijft het vaak stil. Op het moment dat je focus volledig op het gezin gericht is, raak je steeds een beetje verwijdert van jezelf. Zo sluipt het uit verbinding gaan met de ander en jezelf er geleidelijk in. Er ontstaat meer afstand, met alle gevolgen van dien. Gesprekken in huis gaan vaak alleen nog maar over de kinderen en de logistieke uitdagingen die er zijn. Er is geen ruimte meer om jezelf te zijn en iedereen doet zijn eigen ding. En vergeet vooral de intimiteit niet, die komt ook onder druk te staan.’
Lees ook: Lang leve je libido: hoeveel zin in seks is 'normaal'?
Blijven praten
Oké, dat is duidelijke taal. Zorgen dat je in verbinding blijft met je partner dus. Maar is dat niet makkelijker gezegd dan gedaan? ‘Helemaal niet,’ zegt ook Van de Ven. ‘De vraag om je relatie goed te houden is niet zozeer ‘Wat moet je doen?’, maar eerder ‘Waarom doe je het niet allang?’. Er zijn vijf aspecten die een positief effect hebben op een relatie.
Benieuwd welke vijf aspecten dat zijn? Dat lees je in het hele verhaal 'Is de koek écht op?', nu in &C's julinummer 'Reis ver, duik diep, kom terug', te koop via de &C webshop of in de winkel.